علیرضا رحیمی

علیرضا رحیمی

قوم نگاری ایلات و عشایر ایران
علیرضا رحیمی

علیرضا رحیمی

قوم نگاری ایلات و عشایر ایران

مذهب در میان ایلات و عشایر

مذهب در میان  ایلات و عشایر


توجه به شعائر، اعتقادات و مناسک دینی و مذهبی همچنان که در جوامع  شهری و روستایی ایران نمود دارد، در جامعه عشایری نیز بسیار ریشه دار است و در طوایف و قومیت های مختلف، با خلوص فراوان، ساده و بی پیرایه و با عشق، به آیین ها و مناسک مذهبی  به ویژه مراسم سوگواری سالار شهیدان ابا عبدا.. الحسین (ع) می پردازند که این خلوص و ایمان و اعتقاد، به شفافیت و وضوح تصویریست که آیینه در خود می نمایاند.  

 

 

 

 همواره مراسم سوگواری در بین عشایر و ایلات اهمیت ویژه ای داشته و با سوز و گدازی خاص برگزار می شود که از یک سو نشانه انس و الفت آنان با اهل بیت و از سوی دیگر نشانه همبستگی اجتماعی آنان است.

 

از رسوم و باورهای اغلب عشایر کشور در ایام عزاداری محرم، برپایی پرچم و علم عزای حضرت ابوالفضل (ع) است که نمادی از رشادت و جان فشانی در نزد آنان می باشد و احترام خاص و ویژه ای برای آن قائل هستند.



استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع است.

تامین آب آشامیدنی عشایر

  آب را گل نکنیم

دست درویشی شاید نان خشکیده فرو برده در آب...



یکی از نیازهای اساسی و ضروری ایلات و عشایر کشور و دام های آنان ، آب شرب سالم و بهداشتی است که  گاه این نیاز اولیه به دلیل بروز خشکسالی  در برخی از استان های کشور با دشواری هایی همراه است. البته خدمات قابل توجه ای  در خصوص تامین آب عشایر توسط سازمان امور عشایر و امور عشایر استان ها در مناطق عشایری کشور ارائه می شود.


 

 

تامین آب شرب  نیز در جامعه عشایری کشور همچون بیشتر فعالیت های روزانه، اغلب توسط زنان و دختران عشایری از چاه ها و چشمه سارهایی که در اطراف و گاهی دور از محل زندگی عشایر قرار دارد، تهیه می شود.  

 

در گذشته های نه چندان دور، اغلب زنان ایلییاتی بوسیله مشک آب مورد نیاز خانوار را تهیه و حمل می کردند اما امروزه از وسایل به غیر از مشک استفاده می شود.



استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع است.

پخت نان توسط عشایر

 پخت نان توسط عشایر


پخت نان در ایلات و عشایر کشور یکی از کارها و فعالیت هایروزانه است که عموما توسط زنان با تجربه خانوارهای عشایری انجام می شود.

 

  

 

  نان سنتی درهر منطقه عشایری با وسایل و امکانات خاص و با مهارت زیاد طبخ می شود و عموما در این فعالیت سخت، زنان چند خانوار با هم مشارکت و همکاری می کنند. 

 

پخت نان برای کودکان عشایری نیز جذابیت ویژه ای دارد و از همان دوران کودکی با علاقه خاصی در کنار مادر با تجربه و ماهر خود، آموزش های لازم را در این خصوص می بینند. 

 

البته امروزه پخت نان در بین عشایر به مانند گذشته رونق ندارد. احداث جاده های ماشین رو در مناطق عشایری، دسترسی  آنان به شهرها و روستاها را تسهیل نموده است، از اینرو گاهی نان مورد نیاز خود را از نانوایی های شهری و روستایی تهیه می کنند. 

 

تماشای پخت نان  به شیوه سنتی اغلب برای مردمان شهر جذابیت دارد به همین دلیل در بیشتر جشنواره ها و نمایشگاه های عشایری نحوه پخت نان توسط عشایر به نمایش گذاشته می شود که مورد استقبال بازدیدکنندگان قرار می گیرد. 



استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع است.

پشم ریسی زنان عشایری

پشم ریسی زنان عشایری


پشم ریسی از عمده فعالیت ها و کارهای روزانه زنان و دخترانهنرمند عشایری است که تقریبا بدون استثنا در تمام ایل ها و طایفه های عشایری در سراسر کشور انجام می شود.

  

 

 

زنان و دختران هنرمند و ماهر ایلییاتی در بیشتر اوقات؛ در زمان کوچ، در حال راهپیمایی، در منزل و هنگام استراحت و حتی زمانی که سوار بر چهارپایان خود هستند با علاقه خاصی به پشم ریسی می پردازند. 

 

زنان عشایری از موی بز (مو)،  پشم بره (لوا) و پشم گوسفندان (خوری)، پس از چیدن، ریسیدن و رنگ کردن، در ساختن سیاه چادر و آلاچیق (اوی) و همچنین بافتن فرش، قالی، قالیچه، گلیم، جاجیم، گبه، ورنی و... به شکل هنرمندانه ای استفاده می کنند.



استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع است.

لباس و پوشاک عشایر

لباس و پوشاک عشایر


 پوشاک و لباس از جمله مهم ترین و بارزترین نماد و سمبل های عینی و فرهنگی یک قوم است. به تعبیری لباس و پوشاک هر قوم مظهر قومی و سریع الا نتقال ترین نشانه فرهنگی و مشخص کننده هویت و شخصیت فرهنگی آن قوم و نشانه پایبندی و اعتقاد مردم به آداب و رسوم جامعه خویش است. 

 

  

 

لباس و پوشاک عشایر به ویژه  زنان و دختران عشایری، یکی از چشم نوازترین و اصلی ترین نمادهای جامعه عشایری کشور است که در طرح ها و رنگ ها و نقش های متنوعی از پارچه های زیبا و مرغوب و مخملی تهیه می شود که بسیار موقر و با شکوه و مجلل است. 

 

 گروه های قومی و ایلییاتی که در مناطق مختلف کشور زندگی می کنند، هر کدام دارای ویژگی های قومی برجسته ای هستند و تن پوش  و لباس ویژه خود را دارند که معرف قومیت و سایر مشخصات فرهنگی آنان است.

 

 زنان و دخترا جوان عشایری معمولا در زندگی روزمره، کوچ، مهمانی و مراسم های مختلف به ویژه عروسی، تن پوش های رنگین خود را بر تن می کنند که رنگ ها  و طرح های شاد و متنوع  آن جلوه ای ویژه به محیطی که در آن حضور دارند می دهد.

 

نوع پارچه، دوخت، تزیین و نام انواع پوشاک و زیور های زنان در نزد ایلات و عشایر کشور از تنوع چشمگیری برخوردار است و  کارکردی چندگانه دارند و مواردی همچون پوشیدگی، راحتی، شادابی، تنوع و ... در آن لحاظ شده است که امروزه متاسفانه در بعضی از مناطق کمتر استفاده می شود.

 

 پوشاک  زنان عشایر به ویژه در بختیاری ها و قشقایی ها  10 تا 11 تکه را شامل می شود که عموما به سر پوش و تن پوش و پا پوش تقسیم می شود.

 

 پارچه زری و ابریشم و مخمل های رنگین و یراق های پهن، سکه های قدیمی و دامن های پرچین، منجوق و پولک دوزی که از ذوق و سلیقه و مهارت زیاد خبر می دهد، در مجموع پوشاک زنان عشایری را به صورت مجموعه ای هماهنگ در آورده است که  وقار خاصی به آنان می بخشد.

 

کسب منزلت اجتماعی نیز البته در مردان عشایری بر اساس پوشاک و لباس وجود دارد و اینکه هر قطعه لباس ممکن است بیانگر قشر و طبقه و رفاه و تحول خاص آنان باشد.


 تحقیقات و مطالعات  نشان می دهد که گرایش به سمت استفاده از لباس های سنتی در میان تمامی اقوام و طوایف عشایری کشور به طور مداوم رو به کاهش است، البته این کاهش در زنان عشایری کمتر از مردان است و آنان هنوز تمایل بیشتری نسبت به مردان در پوشیدن لباس های سنتی خود دارند.



استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع بلامانع است.